PSKO - Forum dyskusyjne

Elik

Jak założyć firmę w Bułgarii?
Od tego roku Bułgaria jest członkiem Unii Europejskiej. Choć może nie ma tam jeszcze wielu indywidualnych polskich przedsiębiorców, to coraz więcej firm interesuje się tym rynkiem. Warto więc poznać zasady zakładania działalności gospodarczej w tym państwie
Cudzoziemcy będący obywatelami Unii Europejskiej mogą od 1 stycznia 2007 r. prowadzić działalność gospodarczą w Bułgarii i nie muszą spełniać jakichkolwiek dodatkowych wymogów. Wolno im też podejmować w Bułgarii pracę bez ograniczeń i bez konieczności uzyskiwania jakichkolwiek zezwoleń. Formy organizacyjne, w jakich można realizować własny biznes w Bułgarii, są podobne do stosowanych w Polsce.
DZIAŁALNOŚĆ WŁASNA, CZYLI JEDNOOSOBOWA

Osoby, które chcą prowadzić w Bułgarii jednoosobową działalność gospodarczą (ednolichen targovets - ET), muszą złożyć wniosek o wpis do rejestru handlowego jako kupca. Prowadzą go bułgarskie sądy okręgowe (sądy wyższego rzędu). Do tego samego rejestru wpisywane są też oddziały zagranicznych przedsiębiorców oraz spółki. O właściwości sądu rozstrzyga miejsce prowadzenia działalności. Wpis kosztuje ok. 20 euro (1 euro = 1,51 bułgarskiego lewa; skrót BGN). W zależności od sądu procedura wpisywania trwa od ok. 2! dni do 6 tygodni.

Do wniosku o wpis należy dołączyć papier firmowy z nazwą i adresem firmy.

Jedna osoba fizyczna ma prawo w Bułgarii prowadzić tylko jedną działalność gospodarczą, tzn. może tylko raz zarejestrować się jako kupiec, natomiast jego firma może prowadzić różne rodzaje działalności.

SPÓŁKA CYWILNA (GRAZHDANSKO DRUZHESTVO)
Do założenia spółki cywilnej w Bułgarii wystarczy sama umowa, która może być sporządzona nawet ustnie. Nie ma również takiego generalnego wymogu jak w Polsce, aby wspólnicy spółki cywilnej byli zarejestrowani jako przedsiębiorcy (kupcy). W praktyce forma spółki cywilnej jest w Bułgarii wykorzystywana najczęściej przez przedstawicieli wolnych zawodów, których działalność nie podlega obowiązkowi rejestracji. Często zakładają je również inne spółki handlowe, aby w ten sposób prowadzić konsorcjum.

ODDZIAŁY (KLON) I PRZEDSTAWICIELSTWA (PREDSTAVITELSTVO)
Przedstawiciels! twa mogą prowadzić działalność wyłącznie w zakresie reprezent! acji i reklamy, mogą nawiązywać kontakty handlowe, ale nie mogą faktycznie prowadzić działalności gospodarczej, zawierać ani realizować umów. Są wpisywane do rejestru Izby Przemysłowo-Handlowej w Sofii. Opłata wynosi około 600 BGN (1 bułgarski lew =2,3 zł), a rejestracja trwa od tygodnia do dwóch.

Do wniosku o rejestrację należy dołączyć uchwałę o utworzeniu przedstawicielstwa, przetłumaczoną przez tłumacza przysięgłego umowę spółki macierzystej oraz jej odpis z rejestru handlowego oraz potwierdzone notarialnie wzory podpisów osób uprawnionych do reprezentacji przedstawicielstwa.

Natomiast oddziały zagranicznych przedsiębiorców muszą być wpisane do rejestru spółek handlowych.

SPÓŁKI HANDLOWE (TARGOVSKO DRUZHESTVO)
Spółki jawna, komandytowa oraz komandytowo-akcyjna to spółki osobowe (personalno druzhestvo), z ograniczoną odpowiedzialnością i akcyjna - kapitałowe (kapitalovo druzhestvo). Podział ten jest podobny do naszego.

Spół! kę kapitałową może założyć jeden wspólnik, natomiast osobowe co najmniej dwóch. Wszyscy ponoszą solidarną i subsydiarną odpowiedzialność za zobowiązania spółki.

W spółce z ograniczoną odpowiedzialnością organami są: zgromadzenie wspólników oraz członkowie zarządu, a w spółce akcyjnej -walne zgromadzenie oraz wybierany przez nie tzw. dyrektoriat lub walne zgromadzenie, wybierana przez nie rada nadzorcza oraz wybierany przez radę zarząd.

W Bułgarii również osobom prawnym wolno stanowić organy spółek, np. członkiem zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością może być inna spółka.

Wszystkie spółki (a nie tak jak w Polsce wyłącznie spółki kapitałowe) mogą prowadzić działalność jeszcze przed wpisem do rejestru. Są to wówczas tzw. spółki w organizacji (druzhestvo v protses na uchredyavane). Przed wpisem za spółkę działają założyciele lub ustanowieni przez nich pełnomocnicy, a do nazwy spółki powinien być wówczas dodany dopisek "w organizacji".

Je! dnak ostatecznie wszystkie bułgarskie spółki handlowe oraz od! działy spółek zagranicznych powinny być wpisane do rejestru handlowego (targovski register).

Złóż wniosek

Wniosek o wpis składa w formie pisemnej (nie na formularzu) organ uprawniony do reprezentacji spółki/oddziału do sądu rejestrowego właściwego dla jej siedziby (patrz ramka wyżej). Od 1 lipca 2007 r. rejestr handlowy ma prowadzić Bułgarska Agencja ds. Wpisów, która jest właściwa również w sprawach ksiąg wieczystych.

Wniosek należy złożyć w ciągu 7 dni od utworzenia spółki/oddziału, w przeciwnym wypadku na osoby uprawnione do reprezentacji spółki mogą być nałożone kary finansowe.

ZAREJESTRUJ SIĘ W URZĘDZIE STATYSTYCZNYM
W jednym okienku dla trzech urzędów

Wszyscy przedsiębiorcy działający w Bułgarii powinni zarejestrować się w bułgarskim urzędzie statystycznym (Bulstat). Od 2005 r. zastępuje się tym liczne obowiązki rejestracyjne w bułgarskim urzędzie skarbowym (z wyjątkiem ! rejestracji dla celów VAT) oraz rejestrację dla celów ubezpieczenia społecznego.

Opłata rejestracyjna w urzędzie statystycznym wynosi 33 euro, a wstępne jej potwierdzenie uzyskuje się od ręki. Na potwierdzenie ostateczne trzeba poczekać ok. 2 tygodni, ale nie przeszkadza to w rozpoczęciu działalności.

ILE ZAPŁACISZ BUŁGARSKIEMU FISKUSOWI

Rodzaje podatków w Bułgarii przypominają polskie, ale ich stawki są inne.

Podatek dochodowy od osób prawnych i od dywidend

Stawka podatku dochodowego od osób prawnych (korporativen danak lub danak pechalba) w Bułgarii jest jednolita i wynosi 10 proc. przychodów.

Okresem rozliczeniowym jest rok kalendarzowy. Roczne rozliczenie dla celów tego podatku należy złożyć do 31 marca roku następnego. Podatnicy są jednak zobowiązani, podobnie jak w Polsce, obliczać i uiszczać także w roku miesięczne zaliczki na poczet podatku dochodowego.

Odmienne zasady opodatkow! ania dotyczą przedsiębiorców organizujących gry losowe oraz p! rowadzących działalność w zakresie transportu statkami. Fundusze papierów wartościowych i nieruchomości są w Bułgarii w ogóle zwolnione z podatku dochodowego. Z takiej samej preferencji korzystają też spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, których roczny obrót wynosi co najmniej 50 mln BGN, a świadczą one tzw. usługi opatentowane (np. w zakresie drobnego handlu, zapewniania miejsc parkingowych, fryzjerskie). Spółki te opłacają ryczałtowy podatek roczny w czterech ratach (patenten danak). Jego wysokość jest różna i zależy od miejsca prowadzenia działalności. Nie jest natomiast powiązana z wysokością osiągniętego zysku.

Podatek dochodowy od osób prawnych płacą zarówno spółki kapitałowe, jak i osobowe, bo według bułgarskiego prawa jedne i drugie mają osobowość prawną.

Natomiast stawka podatku od wypłacanych dywidend wynosi w Bułgarii 7 proc. Wyjątkiem jest sytuacja, w której podatnik ma tzw. kwalifikowane uczestnictwo w spółce. Wtedy stawka podatku od dywidend! jest zerowa. Nie płaci się również podatku od dywidendy wtedy, gdy zysk jest wypłacany wspólnikom w formie nowych udziałów lub akcji.

Podatek dochodowy od osób fizycznych (danak obsht dohod)

Płacą go osoby, które zarejestrowały działalność indywidualną jako kupcy. Kwota dochodu wolna od podatku w Bułgarii wynosi 2160 BGN. Okresem rozliczeniowym jest rok kalendarzowy, a roczne rozliczenie tego podatku składa się do15 kwietnia roku następnego.

Jak uniknąć podwójnego opodatkowania

Co do zasady osoby fizyczne, które na stałe przebywają w Bułgarii lub spędziły w tym kraju co najmniej 183 dni w roku kalendarzowym, podlegają nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu od całości dochodów i majątku. Ci, którzy przebywają w danym roku kalendarzowym w Bułgarii krócej, mają tzw. ograniczony obowiązek podatkowy, czyli płacą podatek dochodowy tylko od dochodów osiąganych w Bułgarii.

W stosunku do obywateli polskich k! westie te reguluje umowa między Rzeczpospolitą Polską i Repub! liką Bułgarii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, sporządzona w Warszawie 11 kwietnia 1994 r. (DzU nr 95, poz. 679). Stanowi ona, że Polacy wykonujący w Bułgarii wolny zawód, prowadzący działalność gospodarczą lub tam pracujący od osiąganych w Bułgarii dochodów podlegają opodatkowaniu w tym kraju, jeśli przebywają w nim co najmniej 183 dni wciągu roku. Jeśli dochody Polaków są opodatkowane w Bułgarii, to korzystają ze zwolnienia podatkowego w Polsce. Jednak przy obliczaniu należnego w Polsce PIT należy uwzględnić kwoty zarobione za granicą i dopiero na tej podstawie obliczyć tzw. efektywną stawkę podatkową.

Natomiast zyski polskich przedsiębiorstw są opodatkowane w Bułgarii tylko wtedy, gdy mają one w Bułgarii zakład.

Co do dochodów z dywidend z bułgarskich spółek, których wspólnikami są polskie osoby fizyczne lub prawne, to niestety, umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania nie wyklucza obowiązku obciążania ! ich zarówno na rzecz polskiego, jak i bułgarskiego fiskusa. Oznacza to, że oprócz 7 proc. podatku w Bułgarii polscy wspólnicy dopłacą w Polsce brakujące 12 proc., ponieważ w Polsce podatek od dywidend wynosi 19 proc. Jeśli wspólnikiem w bułgarskiej spółce jest polska osoba prawna, to może skorzystać z przewidzianego w naszych przepisach zwolnienia od podatku od dywidend, jeśli ma co najmniej 10 proc. udziałów przez co najmniej 2 lata.

Podatek od wartości dodanej

Stawka bułgarskiego VAT (danak dobavena stoynost) wynosi 20 proc. Wyjątek stanowi eksport, który korzysta ze stawki zerowej.

Podatnikami VAT są przedsiębiorcy, których roczne obroty przekraczają 50 tys. BGN. Zobowiązani są oni wówczas zarejestrować się we właściwym urzędzie skarbowym dla celów VAT. Dobrowolnie zarejestrować się na VAT mogą przedsiębiorcy, którzy przewidują, że ich obrót w ciągu najbliższych 12 miesięcy przekroczy ustawową granicę lub którzy działają w formie s! półki kapitałowej, a ich kapitał zakładowy wynosi co najmniej! 0,5 mln BGN. Rejestracja na VAT jest nieodpłatna.

Przedsiębiorcy zarejestrowani muszą mieć oddzielne konto bankowe dla celów rozliczeń VAT i podać jego numer w swoim urzędzie skarbowym.

Zasadniczo opodatkowaniu podlega każda dostawa towarów oraz świadczenie usług, choć są od tego wyjątki. Okresem rozliczeniowym jest miesiąc, czyli podatnicy składają miesięczne deklaracje dla celów VAT. Odliczenia podatku naliczonego od należnego możliwe są w ciągu trzech miesięcy.

Inne podatki

W bułgarskim systemie podatkowym występują również podatki:
od spadków i darowizn (5 proc.),
od posiadania samochodu (100 BGN rocznie),
od nieruchomości (1,5 proc. wartości nieruchomości rocznie),
od nabycia nieruchomości i samochodów (2 proc. wartości pojazdu -nie ma tego obowiązku, jeżeli auto nabywa się wraz z całym przedsiębiorstwem),
akcyzowy (dostosowany do wymogów unijnych).

ANNA GRABOWSKA
Artykuł został napisany we współpracy z Dominiką Wągrodzką, adwokatem w kancelarii Neupert Zamorska & Partnerzy, oraz Stelą Ivanovą, adwokatem w kancelarii Rechtsanwälte w Norymberdze

--------------------------------------------------------------------------------

Załóż firmę za granicą
Kontynuujemy cykl artykułów, w których informujemy, na jakich zasadach Polak może założyć firmę w innym kraju Unii Europejskiej. Pisaliśmy już o zakładaniu firmy w: ¦ Austrii (14 listopada), ¦ Wielkiej Brytanii (21 listopada), ¦ Niemczech (28 listopada), ¦ Hiszpanii (5 grudnia) oraz ¦ we Włoszech (12 grudnia 2006 r.). Dziś o uruchamianiu biznesu w Bułgarii. Zachęcamy do lektury i zadawania pytań.

W jakiej formie Polacy mogą korzystać z kilku form działalności gospodarczej w Bułgarii:
działalność jednoosobowa (ednolichen targovets - ET)
spółka cywilna (grazhdansko druzhestvo)
spółki handlowe (targovsko druzhestvo):
- jawna (SD - sabiratelno druzhestvo)
- komandytowa (KD - komanditno druzhestvo)
- z ograniczoną odpowiedzialnością (OOD - druzhestvo s ogranicena otgovornost)
- akcyjna (AD - akcionerno druzhestvo)
- komandytowo-akcyjna (KDA - komanditno druzhestvo s akii)
¦ oddziały (klon)
¦ przedstawicielstwa (predstavitelstvo)

Co we wniosku o wpis
Do wniosku o wpis trzeba dołączyć:

¦ umowę spółki (akt założycielski) oraz dla spółki kapitałowej akt utworzenia spółki i powołania jej organów (dokumenty te dla spółki kapitałowej mogą być sporządzone w zwykłej formie pisemnej, ale dla osobowych niezbędna jest już forma pisemna z notarialnie poświadczonymi podpisami), względnie uchwałę o utworzeniu oddziału,

poświadczone notarialnie wzory podpisów osób uprawnionych do reprezentacji spółki/oddziału,

dla spółek kapitałowych pisemne potwierdzenie wniesienia kapitału zakładowego (dla spółki z o.o. minimalny kapitał założycielski wynosi 5 tys. BGN i musi być opłacony co najmniej w 70 proc. przed wpisem do rejestru, dla spółki akcyjnej - 25 tys. BGN i trzeba go opłacić co najmniej w 25 proc. przed wpisem do rejestru); wyjątek stanowią banki, których kapitał założycielski m! usi wynosić co najmniej 10 mln BGN, oraz firmy ubezpieczeniowe, dla których kwota ta wynosi od 2 do 4 mln BGN,

potwierdzenie z banku wniesienia opłat sądowych oraz za ogłoszenie w bułgarskim monitorze sądowym,

pisemne poświadczenie, że wybrana przez spółkę firma nie jest używana w danym okręgu sądu rejestrowego przez inny podmiot (nie dotyczy to oddziału zagranicznej spółki),

odpis z właściwego dla niej rejestru handlowego - jeżeli wspólnikiem jest spółka (również zagraniczna, tyle że wówczas odpis musi być przetłumaczony przez tłumacza przysięgłego),

odpis z rejestru handlowego spółki macierzystej i jej umowę wraz z tłumaczeniem przysięgłym, jeżeli wniosek składa oddział spółki zagranicznej. Jeżeli kapitał zakładowy wnoszony jest do spółki kapitałowej aportem, to sąd rejestrowy poleca sporządzić wycenę aportu przez trzech niezależnych rzeczoznawców.

Ile kosztuje założenie spółki
Opłata sądowa za wpis spółki osobowej do rejestru wynosi 120 BGN. Opłaty notarialne za poświadczenie podpisów pod aktami założycielskimi takiej spółki są symboliczne (3 BGN za pierwszy i 1 BGN za każdy następny podpis). Za wpis spółki z ograniczoną odpowiedzialnością również trzeba zapłacić 120 BGN, ale już bez konieczności ponoszenia jakichkolwiek opłat notarialnych.

Wpisanie spółki akcyjnej do rejestru kosztuje 400 BGN (dla banków i firm ubezpieczeniowych 1500 BGN) i nie trzeba regulować opłat notarialnych. Za wpis oddziału zagranicznej spółki płaci się tyle samo co za wpis danego typu spółki bułgarskiej.

Oprócz tego należy uiścić opł! atę za sprawdzenie nazwy spółki (czy się nie powtarza). Wynosi ona 100 BGN dla wszystkich spółek. Niezależnie od rodzaju spółki za ogłoszenie jej wpisu w bułgarskim monitorze sądowym płaci się 60 BGN.

Ważne adresy
Ambasada Republiki Bułgarii
Al. Ujazdowskie 33/35
00-540 Warszawa
tel. (0-22) 629 40 71-75
e-mail: [link widoczny dla zalogowanych]

Wydział Handlowy
tel. (0-22) 629 41 11, 621 25 35
e-mail: [link widoczny dla zalogowanych]

Wydział Konsularny
tel. (0-22) 628 13 40
e-mail: [link widoczny dla zalogowanych]

Ambasada RP w Bułgarii
ul. Chan Krum 46
1000 Sofia
tel. (003592) 987-26-10, 987-26-60
e-mail: [link widoczny dla zalogowanych]

Wydział Konsularny
tel./fax 981-85-45
e-mail: [link widoczny dla zalogowanych]

Konsulat Generalny RP w Warnie
ul. Sławiańska 18
9000 Warna
tel. (0-0 359 52) 60-92-12
e-mail: conplvar@techno-link.! com

Bułgarska Izba Handlowo-Przemysłowa
42 Parchevich Str.
1058 Sofia
tel. (+359 2) 987 26 31/35
e-mail: [link widoczny dla zalogowanych]

Jak nabyć nieruchomość w Złotych Piaskach
Co do zasady cudzoziemcy nie mogą w Bułgarii kupować nieruchomości. Wyjątkiem jest nabycie jej przez obywatela UE, który ma w Bułgarii swoje główne miejsce zamieszkania albo odziedziczył nieruchomość ustawowo. Jednak w tym ostatnim wypadku spadkobierca, który nie ma zamiaru osiedlić się w Bułgarii, musi sprzedać takią nieruchomość w ciągu trzech lat. Zakazy dotyczą cudzoziemców z UE (niemających głównego miejsca zamieszkania w Bułgarii) jedynie w tzw. okresach przejściowych, czyli do 1 stycznia 2012 r. dla nieruchomości zabudowanych oraz do 1 stycznia 2014 r. dla nieruchomości rolnych i leśnych.

Natomiast ograniczone prawa rzeczowe do dysponowania nieruchomością mogą być ustanawiane na rzecz zagranicznych inwestorów (zarówno z krajów UE, jak i spoza niej) bez żadnych ograniczeń. Jedn! ym z takich praw jest tzw. dziedziczne (wieczyste) prawo zabudowy. Pozwala ono zabudować nieruchomość oraz daje prawo własności do budynków, które na niej powstaną. W praktyce często wykorzystują to firmy prowadzące magazyny, wielkopowierzchniowe sklepy, ale także zakłady produkcyjne.

Drugi sposób wejścia w posiadanie nieruchomości polega na założeniu w Bułgarii spółki kapitałowej z siedzibą w tym państwie. Jest ona wówczas uznawana za bułgarską osobę prawną. Jako odrębny podmiot może bez ograniczeń nabywać prawo własności nieruchomości nawet wtedy, gdy jej kapitał w 100 proc. należy do cudzoziemców, a zarząd czy rada nadzorcza w całości składają się z obcokrajowców.
Tabela podatku dochodowego od osób fizycznych
Wysokość dochodu Stawka
do 2160 BGN 0 proc.
powyżej 2160 BGN do 3000 BGN 20 proc.
powyżej 3000 BGN do 7200 BGN 168 BGN + 22 proc. od nadwyżki powyżej 3000 BGN
powyżej 7200 BGN 1092 BGN + 24 proc. od nadwyżki powyżej 7200 BGN
zrodlo > Artykul sie ukazal w Rzeczpospolitej z dnia 06.02.2007

migol

Bardzo dobra i wyczerpujaca informacja-dziekujemy
Jeszcze jedno tylko...
Jak zamknac firme w Bulgarii? Jakie dokumenty trzeba zlozyc i gdzie i ile to kosztuje?
Z gory dziekuje za odpowiedz!!!

migol

Nikt nie wie?

Gość

Moze wydzial ekonomiczny udzieli ci na to pytanie wyczerpujacej odpowiedzi.

migol

Procedury sa zbyt skomlikowane-nie wiem czy specjalnie czy po co? Kto nie probowal polecaam wszystkim w ramach wolnego czasu Laughing

Paweł · Gość

Witam jestem studentem stosunków międzynarodowych spec gospodarka światowa i biznes międzynarodowy oraz ekonomii znam dobrze język bułagarski mam tam rozległe kontakty chętnie pomogę w założeniu własnej działalności na terytorium Bułgarii oraz w innych sprawach polsko-bułgarskich.
kontakt gg.1719120
[link widoczny dla zalogowanych]

migol

a w zamknięciu?

Gosc · Gość

Pisz na mail [link widoczny dla zalogowanych] prawnikiem takze sie znam na tym.

Firma w Bulgarii · Gość

Pisz do mnie ja jestem na miejscu w Sofii i sie zajmuej zawodowo zakladaniem firm pisz smialo do mnie meil [link widoczny dla zalogowanych]
Pozdrawiam

julaklim

Myślę o tym żeby założyć własny biznes w Bułgarii. Miałem firmę której specjalnością było [link widoczny dla zalogowanych] był dosyć wysoki i firma mi padła. Teraz chcę tą firmę otworzyć w Bułgarii z konkurencyjnymi cenami. Co o tym myślicie?

Ramon

ja miałem fajny pomysł na biznes, ale no jakoś nie udało mi się tej firmy założyć, za dużo zawiłości...

Firma w Bulgarii

Do Julakim

Jezeli to bedzie Sofia to bardzo dobrze.Jestesmy na miejscu takze pomozemy w otwarciu wlasnej firmy.Cala procedura otwarcia firmy w Sofii trwa okolo dnia jezeli jest to Spolka Z O O.

Firma w Bulgarii

liwoj

Potrzebuję pomocy w załozeniu firmy w Bułgarii, oraz wyjasnieniu zasad jak to sie odbywa. Mam wiele pytan i nie znam odpowiedzi Pomocy. Wojtek mój mail [link widoczny dla zalogowanych]

Gość

Witam Panstwa.
Czy ktos moze mi dac namiar do ludzi ktorych rejestruja Spolki w Bulgarii interesuja mnie kontakt w Sofii.Z Gory dzienkuje.
Piotrek Wawa